نوزاد نارس با صدک رشدی پایین
نوزاد نارس با صدک رشدی پایین
مقدمه
عامل اوليه تعيين ميزان مرگ و مير و بيماري وزن زمان تولد است. همچنين وزن نوزاد مهم ترين عامل بقا و رشد و نمو طبيعي اوست (1). وزن نوزاد و عوارض ناشي از عدم رشد کافي ، مهم ترين عامل مرگ و مير در 28روز اول تولد است. وزن کم نوزاد از موثرترين عوامل در مرگ و مير پس از 28روز اول زندگي و بيماري ها و ناتواني هاي دوران کودکي است (3). نوزادان کم وزن هنگام تولد، خطر بيشتري براي ابتلا به بيماري فلج مغزي در مقايسه با نوزادان طبيعي دارند، در صورتي که نوزاد کم وزن ، نارس هم باشد اين بيماري بيشتر آنها را تهديد مي کند (2). در این گزارش مورد به یک نوزاد نارس و علل ،عوامل و ریسک فاکتورهای تأثیر گذار و همچنین راههای پیشگیری از تولد نوزادان نارس و .... پرداخته شده است.
معرفی مورد
معرفی مورد
نوزاد دختر یک ماهه که در تاریخ .... جهت مراقبت دوران کودکی و تشکیل پرونده به مرکز بهداشت شماره ..... گرگان مراجعه نمود . مقادير اندازه گيري وزن ، قد و دورسر در جدول شماره 1 موجود مي باشد:
جدول شماره 1 . مقادير بدست آمده از اندازه گيري شيرخوار در سن يك ماهگي .
پارامترهاي اندازه گيري شده در يك ماهگي
وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري يك ماهگي 1870 گرم 42 سانتي متر 29 سانتي متر
شيرخوار ماحصل زایمان طبیعی می باشد که در هفته 35 بارداری به دنیا آمد. خانواده وی ساکن گرگان بوده، مادرش خانه دار و تحصیلات در سطح دیپلم و پدرش دارای شغل آزاد می باشد. اولین فرزند خانواده می باشد. طی اولین مراجعه خانواده به مرکز بهداشت جهت تشكيل پرونده و پايش رشد، به علت صدک رشدی پایین به پزشک ارجاع داده شد. شیر خوار دارای بدنی نحیف ولاغر و پوستی شفاف بوده و دست وپای شیر خوار نیز بسیار باریک وکوتاه می باشد . مقادير اندازه گيري شده در بدو تولد در تاريخ ... 1388 بشرح زير در جدول شماره 2 آمده است :
جدول شماره 2 . مقادير اندازه گيري شده ، وزن ، قد و دور سر در بدو تولد:
پارامترهاي اندازه گيري شده در بدو تولد وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري بدو تولد
1530 گرم 39 سانتي متر 27 سانتي متر
پس از تولد به مدت 4 هفته به علت نارسی و ناتوانی در تنفس (دیسترس تنفسی) در بیمارستان در انکوباتور تحت نظر بوده است . پس از ترخیص از بیمارستان ، برای تشکیل پرونده و مراقبت های یک ماهگی به مرکز بهداشت مراجعه می کند و به علت صدک پایین رشدی به پزشک ارجاع داده می شود .با توجه به وضعيت موجود شير خوار و سطح سواد والدين شير خوار در مورد تغذیه با شیر مادر و مزایای آن براي كودك شير خوار ومادر، نحوه صحیح شیردهی ، آموزش های لازم برای مادر بصورت شفاهی و کتبی (پمفلت) داده شد. همچنین قطره مولتی ویتامین برای شیر خوار داده شد در عین حال که نحوه مصرف نیز برای مادر آموزش داده شد.
ترکیب شیر مادر کاملاً منطبق با نیاز های شیر خوار است و بدین لحاظ مناسب ترین رشد را در کودکان تأمین می کند . شیر مادر به تنهایی می تواند از زمان تولد تا پایان 4 و حتی 6 ماهگی تمام نیاز های غذایی شیر خوار را برآورده کند. در نوزادن نارس و کم وزنی که قادر به مکیدن پستان نیستند شیر مادر به ویژه آغوز به خاطر داشتن ترکیب مناسب با موقعیت چنین نوزادی باید با قطره چکان و یا قاشق چایخوری به او داده شود. تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد را بیشتر می کند و کودکان که با شیر مادر تغذیه شده اند در دوران بلوغ از امنیت روانی بیشتری برخوردار هستند (2).
تداوم شیر دادن از سینه مادر با فواصل کوتاه مهمترین عامل ترشح و افزایش شیر مادر می باشد ، لذا بهیچ عنوان نبایستی از شیر خشک استفاده نمود، مگر در موارد استثنایی که حتماً بایستی توسط پزشک توصیه شود. در ماههای اول تولد که شیر خوار بیش از سایر موارد در معرض خطر است، شیر مادر اور ا از ابتلا به بسیاری از بیماری ها مصون می دارد. تغذیه با شیر مادر ابتلا به بیماریهای اسهالی و عفونت های تنفسی و مرگ ناشی از آنها را به شدت کاهش می دهد و همچنین ابتلا به عفونت های گوش میانی و عفونت های حاد دستگاه تنفس و مرگ و میر ناشی از آنها هم کاهش پیدا می کند. در سال اول تولد، ابتدا تغذیه با شیر مادر و سپس تغذیه کمکی صورت می گیرد چرا که در پایان شش ماهگی نیاز های کودک به خاطر رشد سریع جسمی، تنها با شیر مادر تأمین نمی شود و لازم است علاوه بر شیر مادر تغذیه تکمیلی نیز شروع شود و در سال دوم ابتدا غذای کمکی و سپس تغذیه با شیر مادر (3).
بحث و نتیجه گیری :
وزن کم هنگام تولد با مدت زمان حاملگي رابطه مستقيم دارد، چراکه هر چه تعداد هفته هاي بارداري نسبت به مدت طبيعي کمتر باشد، وزن کم هنگام تولد در نوزادان شايع تر و با مرگ و مير بالاي نوزادان همراه است. در عين حال ، نوزادان با وزن تولد بسيار پايين که VLBW ناميده مي شوند، وزن کمتر از 1500گرم دارند و غالبا پره ماچور (نارس) هستند. در واقع پره ماچور به نوزادي گفته مي شود که پيش از هفته 37بارداري به طور زنده متولد شود. ميزان بقاي اين نوزادان دقيقا با وزن زمان تولدشان در ارتباط است. در مقايسه با نوزادان بالاتر از 37هفته ، نوزادان با وزن تولد بسيار پايين احتمال بيشتري براي بستري شدن هاي مکرر در بيمارستان طي سال اول زندگي به علت نارس بودن و عفونت ها و در سال هاي بعد به دليل عوارض نورولوژيک و اختلالات رواني اجتماعي دارند (1).
اين مساله از آن نظر اهميت دارد که عامل اوليه تعيين ميزان مرگ و مير دوران نوزادي و همچنين بيماري نوزادن در سراسر دنيا وزن زمان تولد است و وزن کم زمان تولد و زايمان زودرس، عامل بسياري از مرگ و ميرهاي دوران شيرخوارگي است ، به طوري که 70تا 80درصد از مرگ هاي شيرخواران به اين علت رخ مي دهد (3).
وزن طبيعي نوزاد از 2500 تا 4000 گرم در نظر گرفته مي شود. چنانچه وزن نوزاد پس از تولد کمتر از 2500گرم باشد، نوزاد با وزن کم هنگام تولد ناميده مي شود. متوسط وزن هنگام تولد 3500 گرم، متوسط قد 50 سانتي متر و متوسط دورسر 35 سانتي متر مي باشد. رشد در سال اول خصوصاً در 6 ماه اول خيلي سريع مي باشد . شيرخواران 680 گرم ماهيانه تا 5 ماهگي افزايش وزن دارند بطوريكه وزن تولد حداقل 2 برابر مي شود. افزايش وزن در 6 ماهه دوم به نصف مي رسد. در يك سالگي وزن تولد شير خوار 3برابر مي شود و به طور متوسط 9750 گرم است. شيرخواراني كه پس از 4 تا 5 ماهگي از شير مادر تغذيه مي شوند افزايش وزن آنان كمتر از آنهايي است كه از شير خشك استفاده مي كنند . افزايش قد ماهيانه 2.5 سانتي متر در 6 ماهه اول بوده و در 6 ماهه دوم نصف آن مي باشد . افزايش قد بصورت جهشي است. قد متوسط 65 سانتي متر در 6 ماهگي و 46 سانتي متر در 12 ماهگي مي باشد. رشد سر سريع بوده و نشان دهنده رشد مغز مي باشد. در 6 ماهه اول دور سر تقريباً ماهيانه 2 سانتي متر تا 3 ماهگي و ماهيانه 1 سانتي متر در 4-6 ماهگي و نیم سانتي متر در 6 ماهه دوم مي باشد. اندازه متوسط 43 سانتي متر در 6 ماهگي و 46 سانتي متر در 12 ماهگي مي باشد (2).
وزن نوزاد در زمان تولد مهم ترين عامل بقا در طول دوران نوزادي و همچنين پيش بيني کننده توانايي جسمي و تکاملي وي در آينده است. دوره نوزادي چهار هفته اول پس از تولد در نظر گرفته مي شود و زندگي جنيني و خارج رحمي هر دو تداومي را تشکيل مي دهند که طي رشد و تکامل انسان توسط عوامل ژنتيکي، اقتصادي، اجتماعي و محيطي تحت تاثير قرار مي گيرد؛ براي مثال وضعيت بد اقتصادي و تغذيه نامناسب به طور شايعي با پره ماچوريتي (نارس بودن نوزاد) همراه است که خود با ميزان بالاي مرگ و مير و ناتواني نه تنها در دوران نوزادي بلکه در خلال شيرخوارگي همراه است. از آنجا که کم وزني در سنين بالاتر موجب مي شود کودکان به لحاظ جسمي ناتوان و در برابر بيماري ها آسيب پذير شوند، بنابراين گام نخست در پيشگيري از اين مشکل ، شناخت علل ، پيش بيني کم وزني و اتخاذ روش و راهبرد پيشگيري براي رفع عوامل خطرساز مي شود (4).
اگرچه عوامل اجتماعي ، اقتصادي ، فرهنگي و احتمالا جغرافيايي تولد نوزادان کم وزن را تحت تاثير قرار مي دهند، اقدامات پيشگيري کننده نظير آموزش بهداشت ، مراقبت پره ناتال، تغذيه ، حمايت اجتماعي و تعيين موارد در معرض خطر مي توانند به طور موثري تولد نوزادان کم وزن را کاهش دهند. زناني که توصيه هاي بهداشتي و مراقبت هاي دوران پره ناتال را دريافت کرده اند بروز کمتري از تولدهاي LBW دارند. فاکتورهای حائز اهمیت در این ارتباط عبارتند از: بيماري هاي طبي مادر قبل از شروع بارداري ، بيماري هاي مادر در دوران بارداري ، وضعيت تغذيه ؛ تامين نياز آهن ، کلسيم ، پروتئين و اضافه وزن مادر در بارداري، تولد زودرس، سابقه تولد نوزاد کم وزن ، استعمال دخانيات ، ابتلا به بيماري هاي عفوني، پره اکلامپسي، وضعيت روحي و رواني مادر و همچنين عوامل اقتصادي ، اجتماعي؛ سطح سواد، شغل مادر، ميزان درآمد خانواده و... (4).
عفونت مجاري ادراري به عنوان عامل مساعد كننده زايمان زودرس مي باشد . به منظور تعيين رابطه عفونت ادراري با زايمان زودرس مطالعه اي در سال 1378 بر روي بيماران مراجعه كننده به بيمارستان فاطميه همدان انجام گرديد. اطلاعات بدست آمده از اين مطالعه نشان داد كه در گروه زايمان زودرس عفونت ادراري 3.8 درصد و در گروه زايمان طبيعي1.3 درصد مي باشد. براساس نتايج اين مطالعه فراواني عفونت ادراري در گروه زايمان زودرس سه برابرگروه زايمان طبيعي بوده است (6).
سوء تغذیه مادر دردوران بارداری و حتی قبل از آن عوارضی نامطلوبی مثل سقط جنین ، تولد جنین مرده، مرگ نوزاد ، ناهنجاری مادر زادی وکاهش قد و وزن نوزاد در هنگام تولد دارد. نوزادانی که در هنگام تولد وزنی کمتر از 2500 گرم دارند در دوران نوزادی در معرض خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه تنفسی و اسهال قرار داشته و ممکن است رشد جسمی و یادگیری ضعیفتری داشته باشند. همچنین این نوزادانی به تدریج که به سنین بزرگسالی می رسند در معرض خطر ابتلا به چاقی ، دیابت و بیماری های قلبی عروقی قرار دارند. هر ساله حدود 21 ميليون نوزاد با وزن كمتر از حد طبيعي در جهان متولد مي شوند كه اكثريت آنها در كشورهاي در حال توسعه مي باشند . پيشرفتي كه در ميزان توجه و مراقبت هاي دوران بارداري و نوزادي صورت گرفته سبب كاهش مرگ و مير نوزادان گرديده ولي هنوز تغيير قابل توجهي در وقوع وزن كم هنگام تولد روي نداده است (4).
از ديگر علل مي توان به زايمان سزارين اشاره نمود كه بطور چشمگيري در حال افزايش است. بررسي هاي آماري نشان دهنده اين مطلب است كه تولد نوزاد به روش سزارين ، در سال 1970، تنها 5 درصد تولدها را شامل مي شده است در حاليكه اين آمار در سال 2006 به 31 درصد رسيده است . در آمار تولد نوزادان نارس نيز آمار مشابه اي وجود دارد. چنان كه در سال 1980 حدود 13درصد نوزادان قبل از موعد به دنيا مي آمدند در حالي كه در سال 2006 بيش از 30 درصد زايمان زودرس اتفاق افتاده است (5).
پيگيري:
طی مراجعه اي كه در تاريخ .... به مرکز بهداشت برای پایش رشد در سن 2 ماهگی صورت گرفت، مقادير وزن، قد و دورسر براي اين شير خوار اندازه گيري گرديد كه مقادير بدست آمده در جدول شماره 3 آورده شده است:
جدول شماره 3 . مقادير حاصل از اندازه گيري به عمل آمده پارامترهاي وزن ، قد و دورسر در سن 2 ماهگي
پارامترهاي اندازه گيري شده در سن 2 ماهگي
وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري در سن 2 ماهگي
2320گرم 53 سانتي متر 35 سانتي متر
جدول 4 . مقایسه پارامترهای اندازه گیری شده وزن ، قد و دور سر در نوزاد نارس در بدو تولد با مقادیر بدست آمده در سن یک و دو ماهگی
پارامترهای مورد اندازه گیری وزن قد دورسر
مقادیرثبت شده دربدو تولد 1530گرم 39 سانتی متر 27 سانتی متر
مقادیر بدست آمده درسن یک ماهگی 1870 گرم 42 سانتی متر 29 سانتی متر
مقاید بدست آمده در سن دو ماهگی 2320 گرم 53 سانتی متر 35 سانتی متر
جدول شماره 1 . مقادير بدست آمده از اندازه گيري شيرخوار در سن يك ماهگي .
پارامترهاي اندازه گيري شده در يك ماهگي
وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري يك ماهگي 1870 گرم 42 سانتي متر 29 سانتي متر
شيرخوار ماحصل زایمان طبیعی می باشد که در هفته 35 بارداری به دنیا آمد. خانواده وی ساکن گرگان بوده، مادرش خانه دار و تحصیلات در سطح دیپلم و پدرش دارای شغل آزاد می باشد. اولین فرزند خانواده می باشد. طی اولین مراجعه خانواده به مرکز بهداشت جهت تشكيل پرونده و پايش رشد، به علت صدک رشدی پایین به پزشک ارجاع داده شد. شیر خوار دارای بدنی نحیف ولاغر و پوستی شفاف بوده و دست وپای شیر خوار نیز بسیار باریک وکوتاه می باشد . مقادير اندازه گيري شده در بدو تولد در تاريخ ... 1388 بشرح زير در جدول شماره 2 آمده است :
جدول شماره 2 . مقادير اندازه گيري شده ، وزن ، قد و دور سر در بدو تولد:
پارامترهاي اندازه گيري شده در بدو تولد وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري بدو تولد
1530 گرم 39 سانتي متر 27 سانتي متر
پس از تولد به مدت 4 هفته به علت نارسی و ناتوانی در تنفس (دیسترس تنفسی) در بیمارستان در انکوباتور تحت نظر بوده است . پس از ترخیص از بیمارستان ، برای تشکیل پرونده و مراقبت های یک ماهگی به مرکز بهداشت مراجعه می کند و به علت صدک پایین رشدی به پزشک ارجاع داده می شود .با توجه به وضعيت موجود شير خوار و سطح سواد والدين شير خوار در مورد تغذیه با شیر مادر و مزایای آن براي كودك شير خوار ومادر، نحوه صحیح شیردهی ، آموزش های لازم برای مادر بصورت شفاهی و کتبی (پمفلت) داده شد. همچنین قطره مولتی ویتامین برای شیر خوار داده شد در عین حال که نحوه مصرف نیز برای مادر آموزش داده شد.
ترکیب شیر مادر کاملاً منطبق با نیاز های شیر خوار است و بدین لحاظ مناسب ترین رشد را در کودکان تأمین می کند . شیر مادر به تنهایی می تواند از زمان تولد تا پایان 4 و حتی 6 ماهگی تمام نیاز های غذایی شیر خوار را برآورده کند. در نوزادن نارس و کم وزنی که قادر به مکیدن پستان نیستند شیر مادر به ویژه آغوز به خاطر داشتن ترکیب مناسب با موقعیت چنین نوزادی باید با قطره چکان و یا قاشق چایخوری به او داده شود. تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد را بیشتر می کند و کودکان که با شیر مادر تغذیه شده اند در دوران بلوغ از امنیت روانی بیشتری برخوردار هستند (2).
تداوم شیر دادن از سینه مادر با فواصل کوتاه مهمترین عامل ترشح و افزایش شیر مادر می باشد ، لذا بهیچ عنوان نبایستی از شیر خشک استفاده نمود، مگر در موارد استثنایی که حتماً بایستی توسط پزشک توصیه شود. در ماههای اول تولد که شیر خوار بیش از سایر موارد در معرض خطر است، شیر مادر اور ا از ابتلا به بسیاری از بیماری ها مصون می دارد. تغذیه با شیر مادر ابتلا به بیماریهای اسهالی و عفونت های تنفسی و مرگ ناشی از آنها را به شدت کاهش می دهد و همچنین ابتلا به عفونت های گوش میانی و عفونت های حاد دستگاه تنفس و مرگ و میر ناشی از آنها هم کاهش پیدا می کند. در سال اول تولد، ابتدا تغذیه با شیر مادر و سپس تغذیه کمکی صورت می گیرد چرا که در پایان شش ماهگی نیاز های کودک به خاطر رشد سریع جسمی، تنها با شیر مادر تأمین نمی شود و لازم است علاوه بر شیر مادر تغذیه تکمیلی نیز شروع شود و در سال دوم ابتدا غذای کمکی و سپس تغذیه با شیر مادر (3).
بحث و نتیجه گیری :
وزن کم هنگام تولد با مدت زمان حاملگي رابطه مستقيم دارد، چراکه هر چه تعداد هفته هاي بارداري نسبت به مدت طبيعي کمتر باشد، وزن کم هنگام تولد در نوزادان شايع تر و با مرگ و مير بالاي نوزادان همراه است. در عين حال ، نوزادان با وزن تولد بسيار پايين که VLBW ناميده مي شوند، وزن کمتر از 1500گرم دارند و غالبا پره ماچور (نارس) هستند. در واقع پره ماچور به نوزادي گفته مي شود که پيش از هفته 37بارداري به طور زنده متولد شود. ميزان بقاي اين نوزادان دقيقا با وزن زمان تولدشان در ارتباط است. در مقايسه با نوزادان بالاتر از 37هفته ، نوزادان با وزن تولد بسيار پايين احتمال بيشتري براي بستري شدن هاي مکرر در بيمارستان طي سال اول زندگي به علت نارس بودن و عفونت ها و در سال هاي بعد به دليل عوارض نورولوژيک و اختلالات رواني اجتماعي دارند (1).
اين مساله از آن نظر اهميت دارد که عامل اوليه تعيين ميزان مرگ و مير دوران نوزادي و همچنين بيماري نوزادن در سراسر دنيا وزن زمان تولد است و وزن کم زمان تولد و زايمان زودرس، عامل بسياري از مرگ و ميرهاي دوران شيرخوارگي است ، به طوري که 70تا 80درصد از مرگ هاي شيرخواران به اين علت رخ مي دهد (3).
وزن طبيعي نوزاد از 2500 تا 4000 گرم در نظر گرفته مي شود. چنانچه وزن نوزاد پس از تولد کمتر از 2500گرم باشد، نوزاد با وزن کم هنگام تولد ناميده مي شود. متوسط وزن هنگام تولد 3500 گرم، متوسط قد 50 سانتي متر و متوسط دورسر 35 سانتي متر مي باشد. رشد در سال اول خصوصاً در 6 ماه اول خيلي سريع مي باشد . شيرخواران 680 گرم ماهيانه تا 5 ماهگي افزايش وزن دارند بطوريكه وزن تولد حداقل 2 برابر مي شود. افزايش وزن در 6 ماهه دوم به نصف مي رسد. در يك سالگي وزن تولد شير خوار 3برابر مي شود و به طور متوسط 9750 گرم است. شيرخواراني كه پس از 4 تا 5 ماهگي از شير مادر تغذيه مي شوند افزايش وزن آنان كمتر از آنهايي است كه از شير خشك استفاده مي كنند . افزايش قد ماهيانه 2.5 سانتي متر در 6 ماهه اول بوده و در 6 ماهه دوم نصف آن مي باشد . افزايش قد بصورت جهشي است. قد متوسط 65 سانتي متر در 6 ماهگي و 46 سانتي متر در 12 ماهگي مي باشد. رشد سر سريع بوده و نشان دهنده رشد مغز مي باشد. در 6 ماهه اول دور سر تقريباً ماهيانه 2 سانتي متر تا 3 ماهگي و ماهيانه 1 سانتي متر در 4-6 ماهگي و نیم سانتي متر در 6 ماهه دوم مي باشد. اندازه متوسط 43 سانتي متر در 6 ماهگي و 46 سانتي متر در 12 ماهگي مي باشد (2).
وزن نوزاد در زمان تولد مهم ترين عامل بقا در طول دوران نوزادي و همچنين پيش بيني کننده توانايي جسمي و تکاملي وي در آينده است. دوره نوزادي چهار هفته اول پس از تولد در نظر گرفته مي شود و زندگي جنيني و خارج رحمي هر دو تداومي را تشکيل مي دهند که طي رشد و تکامل انسان توسط عوامل ژنتيکي، اقتصادي، اجتماعي و محيطي تحت تاثير قرار مي گيرد؛ براي مثال وضعيت بد اقتصادي و تغذيه نامناسب به طور شايعي با پره ماچوريتي (نارس بودن نوزاد) همراه است که خود با ميزان بالاي مرگ و مير و ناتواني نه تنها در دوران نوزادي بلکه در خلال شيرخوارگي همراه است. از آنجا که کم وزني در سنين بالاتر موجب مي شود کودکان به لحاظ جسمي ناتوان و در برابر بيماري ها آسيب پذير شوند، بنابراين گام نخست در پيشگيري از اين مشکل ، شناخت علل ، پيش بيني کم وزني و اتخاذ روش و راهبرد پيشگيري براي رفع عوامل خطرساز مي شود (4).
اگرچه عوامل اجتماعي ، اقتصادي ، فرهنگي و احتمالا جغرافيايي تولد نوزادان کم وزن را تحت تاثير قرار مي دهند، اقدامات پيشگيري کننده نظير آموزش بهداشت ، مراقبت پره ناتال، تغذيه ، حمايت اجتماعي و تعيين موارد در معرض خطر مي توانند به طور موثري تولد نوزادان کم وزن را کاهش دهند. زناني که توصيه هاي بهداشتي و مراقبت هاي دوران پره ناتال را دريافت کرده اند بروز کمتري از تولدهاي LBW دارند. فاکتورهای حائز اهمیت در این ارتباط عبارتند از: بيماري هاي طبي مادر قبل از شروع بارداري ، بيماري هاي مادر در دوران بارداري ، وضعيت تغذيه ؛ تامين نياز آهن ، کلسيم ، پروتئين و اضافه وزن مادر در بارداري، تولد زودرس، سابقه تولد نوزاد کم وزن ، استعمال دخانيات ، ابتلا به بيماري هاي عفوني، پره اکلامپسي، وضعيت روحي و رواني مادر و همچنين عوامل اقتصادي ، اجتماعي؛ سطح سواد، شغل مادر، ميزان درآمد خانواده و... (4).
عفونت مجاري ادراري به عنوان عامل مساعد كننده زايمان زودرس مي باشد . به منظور تعيين رابطه عفونت ادراري با زايمان زودرس مطالعه اي در سال 1378 بر روي بيماران مراجعه كننده به بيمارستان فاطميه همدان انجام گرديد. اطلاعات بدست آمده از اين مطالعه نشان داد كه در گروه زايمان زودرس عفونت ادراري 3.8 درصد و در گروه زايمان طبيعي1.3 درصد مي باشد. براساس نتايج اين مطالعه فراواني عفونت ادراري در گروه زايمان زودرس سه برابرگروه زايمان طبيعي بوده است (6).
سوء تغذیه مادر دردوران بارداری و حتی قبل از آن عوارضی نامطلوبی مثل سقط جنین ، تولد جنین مرده، مرگ نوزاد ، ناهنجاری مادر زادی وکاهش قد و وزن نوزاد در هنگام تولد دارد. نوزادانی که در هنگام تولد وزنی کمتر از 2500 گرم دارند در دوران نوزادی در معرض خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه تنفسی و اسهال قرار داشته و ممکن است رشد جسمی و یادگیری ضعیفتری داشته باشند. همچنین این نوزادانی به تدریج که به سنین بزرگسالی می رسند در معرض خطر ابتلا به چاقی ، دیابت و بیماری های قلبی عروقی قرار دارند. هر ساله حدود 21 ميليون نوزاد با وزن كمتر از حد طبيعي در جهان متولد مي شوند كه اكثريت آنها در كشورهاي در حال توسعه مي باشند . پيشرفتي كه در ميزان توجه و مراقبت هاي دوران بارداري و نوزادي صورت گرفته سبب كاهش مرگ و مير نوزادان گرديده ولي هنوز تغيير قابل توجهي در وقوع وزن كم هنگام تولد روي نداده است (4).
از ديگر علل مي توان به زايمان سزارين اشاره نمود كه بطور چشمگيري در حال افزايش است. بررسي هاي آماري نشان دهنده اين مطلب است كه تولد نوزاد به روش سزارين ، در سال 1970، تنها 5 درصد تولدها را شامل مي شده است در حاليكه اين آمار در سال 2006 به 31 درصد رسيده است . در آمار تولد نوزادان نارس نيز آمار مشابه اي وجود دارد. چنان كه در سال 1980 حدود 13درصد نوزادان قبل از موعد به دنيا مي آمدند در حالي كه در سال 2006 بيش از 30 درصد زايمان زودرس اتفاق افتاده است (5).
پيگيري:
طی مراجعه اي كه در تاريخ .... به مرکز بهداشت برای پایش رشد در سن 2 ماهگی صورت گرفت، مقادير وزن، قد و دورسر براي اين شير خوار اندازه گيري گرديد كه مقادير بدست آمده در جدول شماره 3 آورده شده است:
جدول شماره 3 . مقادير حاصل از اندازه گيري به عمل آمده پارامترهاي وزن ، قد و دورسر در سن 2 ماهگي
پارامترهاي اندازه گيري شده در سن 2 ماهگي
وزن قد دورسر
مقادير بدست آمده از اندازه گيري در سن 2 ماهگي
2320گرم 53 سانتي متر 35 سانتي متر
جدول 4 . مقایسه پارامترهای اندازه گیری شده وزن ، قد و دور سر در نوزاد نارس در بدو تولد با مقادیر بدست آمده در سن یک و دو ماهگی
پارامترهای مورد اندازه گیری وزن قد دورسر
مقادیرثبت شده دربدو تولد 1530گرم 39 سانتی متر 27 سانتی متر
مقادیر بدست آمده درسن یک ماهگی 1870 گرم 42 سانتی متر 29 سانتی متر
مقاید بدست آمده در سن دو ماهگی 2320 گرم 53 سانتی متر 35 سانتی متر
منابع
درسنامه پرستاری کودکان ونگ ، سونیا آرزومانیانس .
پرستاری بهداشت مادران و نوزادان، میترا ذوالفقاری، احمد علي اسدي نوقابي .
درسنامه پرستاری بهداشت جامعه 1 و 2 و 3 ، اسحق ایلدرآبادی .
مجله علمي پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني كرمان، 1381، دوره 9 ، پاييز ، شماره 26 : صفحات 27 – 32 ، بررسي رابطه سوء تغذيه دوران بارداري با زايمان زودرس ، پونه شيرازي.
ماهنامه پژوهشي حكيم – زايمان سزارين و ارتباط آن با زايمان زودرس- صفحه 6.
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان، 1383، دوره 11، بهار ، شماره 31 : صفحات 51 – 54، بررسي رابطه عفونت ادراري با زايمان زودرس، شهره عليمحمدي.
پرستاری بهداشت مادران و نوزادان، میترا ذوالفقاری، احمد علي اسدي نوقابي .
درسنامه پرستاری بهداشت جامعه 1 و 2 و 3 ، اسحق ایلدرآبادی .
مجله علمي پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني كرمان، 1381، دوره 9 ، پاييز ، شماره 26 : صفحات 27 – 32 ، بررسي رابطه سوء تغذيه دوران بارداري با زايمان زودرس ، پونه شيرازي.
ماهنامه پژوهشي حكيم – زايمان سزارين و ارتباط آن با زايمان زودرس- صفحه 6.
مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان، 1383، دوره 11، بهار ، شماره 31 : صفحات 51 – 54، بررسي رابطه عفونت ادراري با زايمان زودرس، شهره عليمحمدي.
شماره پرونده : ....- شماره تماس : .......
تهيه كننده: بهمن مايه
+ نوشته شده در چهارشنبه هشتم مهر ۱۳۸۸ ساعت توسط
|
دوره نوزادی حساس ترین دوران زندگی است. با تولد نوزاد تغییر و تحولات زیادی در ابعاد مختلف زندگی افراد خانواده و به ویژه والدین ایجاد می شود. والدین جوان تجربه مراقبت از نوزاد را ندارند و این موضوع باعث فشارهای روانی زیاد به آنان می شود. در جامعه ما اکثریت مادربزرگ ها نیز فاقد دانش کافی در زمینه مراقبت صحیح از نوزاد هستند که بدین لحاظ آموزش والدین در زمینه مراقبت صحیح از نوزاد اهمیت فراوان دارد. هدف از ایجاد این وبلاگ بالا بردن سطح آگاهی و دانش مراقبت از نوزاد می باشد.